بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک عصاره الکلی حنا (Lawsonia inermis) در التیام آسیب جلدی تجربی ایجاد شده در پوست ماهی ماکرو ( Labidochromis caeruleus)

یکی از گیاهان داروئی شناخته شده در طب سنتی، حنا با نام علمی Lawsonia inermis می‌باشد. با توجه به وجود ترکیبات موجود در برگ‌های این گیاه، خواص فراوانی از جمله خاصیت ضد میکروبی، ضد التهابی، ترمیم زخم، مهارکننده‌ی تریپسین و نقش آنتی اکسیدانی برای آن گزارش شده است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیرگذاری دو ماده‌ی طبیعی (حنا و نمک) در روند التیام زخم تجربی ناشی از برداشتن فلس و تزریق آنزیم تریپسین (02/0 میلی لیتر زیر باله‌ی پشتی) انجام شد. برای این‌کار تعداد 54 قطعه ماهی آکواریومی ماکرو با میانگین 55/0±5/5 وزن به سه گروه هجده تایی تقسیم شدند. ماهیان تحت شرایط آزمایشگاهی در دمای 25-22 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. پس از ایجاد ضایعه، در روزهای 2، 4 و 6 ماهیان به مدت 10 دقیقه در حمام‌های مختلف قرار گرفتند. گروه نمک در آب نمک با غلظت 1%، گروه حنا در عصاره‌ی الکلی حنا با رقت 5/0% و گروه شاهد بدون استفاده از هیچ ماده‌ای حمام داده شدند. ماهی‌ها در طی سه مرحله نمونه برداری، هرکدام به فاصله یک هفته، به روش نخاعی کردن کشته شده و از محل زخم نمونه بافتی گرفته شد. از لحاظ ماکروسکوپی، تغییر رنگ محل زخم در گروه حنا در هفته دوم نسبت به دو گروه دیگر بسیار کمتر شده بود و در نهایت در هفته‌ی سوم آثاری از زخم در دو گروه نمک و حنا وجود نداشت. نتایج میکروسکوپی نیز نشان داد که در هفته دوم پس از ایجاد زخم، عصاره الکلی حنا بیش از نمک باعث کاهش تجمع سلول‌های التهابی در محل ضایعه گردید. به نظر می‌رسد اثر گذاری حنا بر متوقف کردن روند التهاب شدید، می‌تواند از صدمات و عفونت‌های ثانویه‌ی پوستی هم جلوگیری نماید که این حالت در ترمیم زخم‌های جلدی به طور سریع‌تر و موثرتری از حمام نمک دخیل بوده است.